Chào bạn,
Hiệp định tránh đánh thuế hai lần (DTA), chuyển giá (Transfer Pricing – TP) và thuế nhà thầu (Contractor Withholding Tax – CWT) là những vấn đề phức tạp trong lĩnh vực thuế quốc tế. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về từng vấn đề, giúp bạn hiểu rõ hơn về bản chất và cách áp dụng:
1. Hiệp định tránh đánh thuế hai lần (DTA)
Khái niệm:
DTA là hiệp định song phương giữa hai quốc gia nhằm loại bỏ hoặc giảm thiểu việc đánh thuế trùng lặp đối với cùng một khoản thu nhập.
Mục tiêu: Khuyến khích đầu tư, thương mại và di chuyển vốn giữa các quốc gia.
Nội dung chính:
Phạm vi điều chỉnh:
Xác định đối tượng và loại thuế được điều chỉnh bởi hiệp định.
Đối tượng cư trú:
Xác định cá nhân hoặc tổ chức được coi là cư trú tại một quốc gia theo hiệp định.
Các loại thu nhập và phương pháp loại bỏ đánh thuế hai lần:
Thu nhập từ bất động sản:
Thuế được đánh tại quốc gia nơi bất động sản tọa lạc.
Lợi nhuận doanh nghiệp:
Cơ sở thường trú (Permanent Establishment – PE):
Nếu doanh nghiệp của một quốc gia có PE tại quốc gia kia, lợi nhuận tạo ra từ PE sẽ bị đánh thuế tại quốc gia đó.
Không có PE:
Lợi nhuận chỉ bị đánh thuế tại quốc gia nơi doanh nghiệp cư trú.
Thu nhập từ vận tải quốc tế:
Có thể được miễn thuế hoặc giảm thuế tại một trong hai quốc gia.
Cổ tức, lãi tiền vay, tiền bản quyền:
Thường được giảm thuế suất tại quốc gia nguồn (nơi phát sinh thu nhập).
Thu nhập từ lao động:
Lao động làm công:
Thuế được đánh tại quốc gia nơi người lao động làm việc, trừ một số trường hợp đặc biệt (ví dụ: thời gian làm việc ngắn hạn).
Lao động tự do:
Thuế được đánh tại quốc gia nơi người lao động cư trú, trừ khi họ có cơ sở thường trú tại quốc gia khác.
Thủ tục áp dụng:
Xuất trình chứng nhận cư trú:
Để chứng minh là đối tượng cư trú của quốc gia ký kết hiệp định.
Khai báo và kê khai thuế:
Tuân thủ quy định của cả hai quốc gia.
Ví dụ:
Một công ty Việt Nam có PE tại Singapore. Lợi nhuận từ hoạt động của PE này sẽ bị đánh thuế tại Singapore theo quy định của Hiệp định tránh đánh thuế hai lần Việt Nam – Singapore. Công ty có thể được khấu trừ số thuế đã nộp tại Singapore khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp tại Việt Nam để tránh đánh thuế hai lần.
2. Chuyển giá (Transfer Pricing – TP)
Khái niệm:
Chuyển giá là việc các công ty đa quốc gia (MNCs) định giá hàng hóa, dịch vụ, tài sản vô hình,… trong các giao dịch nội bộ (giữa các công ty con hoặc công ty liên kết) không theo giá thị trường, nhằm mục đích giảm thiểu tổng số thuế phải nộp trên toàn cầu.
Mục đích:
Chuyển lợi nhuận từ quốc gia có thuế suất cao sang quốc gia có thuế suất thấp.
Tăng chi phí tại quốc gia có thuế suất cao.
Giảm chi phí tại quốc gia có thuế suất thấp.
Tránh các quy định về kiểm soát ngoại hối.
Các phương pháp xác định giá giao dịch liên kết (Arms Length Principle – ALP):
Phương pháp so sánh giá giao dịch độc lập (Comparable Uncontrolled Price – CUP):
So sánh giá của giao dịch liên kết với giá của giao dịch độc lập tương tự.
Phương pháp giá bán lại (Resale Price Method – RPM):
Xác định giá giao dịch liên kết dựa trên giá bán lại cho bên độc lập, trừ đi lợi nhuận gộp hợp lý.
Phương pháp giá vốn cộng lãi (Cost Plus Method – CPM):
Xác định giá giao dịch liên kết dựa trên chi phí sản xuất cộng thêm một khoản lợi nhuận hợp lý.
Phương pháp phân chia lợi nhuận (Profit Split Method – PSM):
Phân chia tổng lợi nhuận của giao dịch liên kết giữa các bên liên kết dựa trên sự đóng góp tương đối của mỗi bên.
Phương pháp so sánh lợi nhuận thuần (Transactional Net Margin Method – TNMM):
So sánh tỷ suất lợi nhuận thuần (ví dụ: tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu, tỷ suất lợi nhuận trên chi phí) của giao dịch liên kết với tỷ suất lợi nhuận thuần của giao dịch độc lập tương tự.
Hồ sơ chuyển giá (Transfer Pricing Documentation):
Hồ sơ quốc gia (Local File):
Mô tả chi tiết về giao dịch liên kết, phương pháp xác định giá giao dịch liên kết, và phân tích so sánh.
Hồ sơ tập đoàn (Master File):
Cung cấp thông tin tổng quan về hoạt động kinh doanh của tập đoàn đa quốc gia, chính sách chuyển giá toàn cầu, và chuỗi giá trị.
Báo cáo lợi nhuận liên quốc gia (Country-by-Country Reporting – CbCR):
Cung cấp thông tin về doanh thu, lợi nhuận, thuế, và các hoạt động kinh doanh của tập đoàn tại từng quốc gia.
Lưu ý:
Việc tuân thủ các quy định về chuyển giá là bắt buộc.
Các doanh nghiệp có giao dịch liên kết cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ chuyển giá để chứng minh tính tuân thủ.
Cơ quan thuế có quyền kiểm tra và điều chỉnh giá giao dịch liên kết nếu phát hiện sai phạm.
3. Thuế nhà thầu (Contractor Withholding Tax – CWT)
Khái niệm:
Thuế nhà thầu là loại thuế áp dụng đối với các tổ chức, cá nhân nước ngoài (nhà thầu nước ngoài và nhà thầu phụ nước ngoài) kinh doanh tại Việt Nam hoặc có thu nhập phát sinh tại Việt Nam.
Đối tượng áp dụng:
Nhà thầu nước ngoài: Tổ chức, cá nhân nước ngoài ký hợp đồng với bên Việt Nam để thực hiện các công việc tại Việt Nam (ví dụ: xây dựng, lắp đặt, cung cấp dịch vụ).
Nhà thầu phụ nước ngoài: Tổ chức, cá nhân nước ngoài ký hợp đồng với nhà thầu nước ngoài để thực hiện một phần công việc của hợp đồng chính.
Các loại thuế phải nộp:
Thuế giá trị gia tăng (VAT):
Tính trên giá trị hàng hóa, dịch vụ cung cấp.
Thuế thu nhập doanh nghiệp (CIT) hoặc thuế thu nhập cá nhân (PIT):
Tính trên thu nhập chịu thuế.
Phương pháp tính thuế:
Phương pháp khấu trừ tại nguồn:
Bên Việt Nam (bên mua hàng hóa, dịch vụ) có trách nhiệm khấu trừ thuế trước khi thanh toán cho nhà thầu nước ngoài.
Phương pháp kê khai trực tiếp:
Nhà thầu nước ngoài tự kê khai và nộp thuế.
Tỷ lệ thuế:
Tỷ lệ thuế VAT và CIT/PIT khác nhau tùy thuộc vào loại hợp đồng và ngành nghề kinh doanh.
Thông thường, tỷ lệ thuế được quy định trong các văn bản pháp luật về thuế.
Hiệp định tránh đánh thuế hai lần:
Nếu Việt Nam có DTA với quốc gia nơi nhà thầu cư trú, nhà thầu có thể được hưởng các ưu đãi về thuế theo hiệp định (ví dụ: giảm thuế suất).
Lưu ý:
Các doanh nghiệp Việt Nam khi ký hợp đồng với nhà thầu nước ngoài cần tìm hiểu kỹ về các quy định về thuế nhà thầu để thực hiện đúng nghĩa vụ.
Nhà thầu nước ngoài cần tuân thủ các quy định về thuế của Việt Nam và có thể cần tư vấn từ các chuyên gia thuế để đảm bảo tuân thủ.
Lời khuyên:
Nghiên cứu kỹ các hiệp định thuế:
Tìm hiểu các DTA mà Việt Nam đã ký kết với các quốc gia liên quan đến hoạt động kinh doanh của bạn.
Tuân thủ các quy định về chuyển giá:
Xây dựng chính sách chuyển giá phù hợp và chuẩn bị đầy đủ hồ sơ chứng minh.
Tìm hiểu về thuế nhà thầu:
Nếu bạn là doanh nghiệp Việt Nam hợp tác với nhà thầu nước ngoài, hãy tìm hiểu kỹ về các quy định về thuế nhà thầu để đảm bảo tuân thủ.
Tìm kiếm tư vấn chuyên nghiệp:
Liên hệ với các chuyên gia thuế để được tư vấn và hỗ trợ trong việc giải quyết các vấn đề về thuế quốc tế.
Hy vọng hướng dẫn này hữu ích cho bạn. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào khác, đừng ngần ngại hỏi nhé!
Nguồn: Viec lam ban hang